Năm 2025 được dự báo sẽ đánh dấu bước chuyển mình mạnh mẽ của ngành kiểm toán khi trí tuệ nhân tạo (AI) trở thành công cụ trọng yếu trong mọi quy trình. Từ việc tự động phân tích hàng triệu dòng dữ liệu đến khả năng nhận diện bất thường và dự báo rủi ro, AI đang tái định nghĩa tiêu chuẩn về tốc độ, độ chính xác và tính minh bạch. Hãy cùng Hãng kiểm toán ASCO tìm hiểu Xu hướng trí tuệ nhân tạo (AI) trong kiểm toán năm 2025 trong bài viết dưới đây nhé.
Giới Thiệu Tổng Quan Về Trí Tuệ Nhân Tạo (AI) Trong Kiểm Toán
Trí tuệ nhân tạo (AI) trong kiểm toán là việc sử dụng công nghệ AI để tự động thu thập, xử lý và phân tích dữ liệu tài chính, giúp phát hiện sai sót hoặc rủi ro nhanh hơn và chính xác hơn. Công nghệ này hỗ trợ kiểm toán viên trong việc đối chiếu số liệu, nhận diện bất thường và lập báo cáo theo chuẩn mực kế toán, từ đó nâng cao hiệu quả và độ tin cậy của quá trình kiểm toán.
Năm 2025 được xem là cột mốc quan trọng khi trí tuệ nhân tạo (AI) kiểm toán không còn là xu hướng thử nghiệm mà trở thành công cụ cốt lõi. Doanh nghiệp ngày càng đòi hỏi tốc độ, tính minh bạch và khả năng dự báo, và đây chính là lúc trí tuệ nhân tạo (AI) phát huy tối đa sức mạnh.
Sự thay đổi của thị trường cùng áp lực cạnh tranh buộc các công ty kiểm toán và doanh nghiệp phải áp dụng trí tuệ nhân tạo (AI) kiểm toán để giữ vững vị thế và nâng cao năng lực.
Lợi Ích Của Trí Tuệ Nhân Tạo (AI) Trong Kiểm Toán
Dưới đây là những lợi ích nổi bật mà trí tuệ nhân tạo (AI) mang lại khi được ứng dụng trong hoạt động kiểm toán:
Tăng Hiệu Suất Làm Việc
- Tự động xử lý và phân tích khối lượng lớn dữ liệu tài chính – kế toán trong thời gian ngắn
- Rút ngắn quy trình kiểm tra, tổng hợp và lập báo cáo.
- Giải phóng nhân sự cho các nhiệm vụ phân tích và chiến lược.
Nâng Cao Độ Chính Xác Và Kiểm Soát Rủi Ro
- Phát hiện các bất thường, sai lệch hoặc dấu hiệu gian lận mà con người dễ bỏ sót.
- Giảm thiểu sai sót do yếu tố chủ quan con người.
- Đưa ra cảnh báo sớm để xử lý kịp thời.
Đảm Bảo Minh Bạch, Tuân Thủ Các Chuẩn Mực Quốc Tế
- Đối chiếu dữ liệu theo chuẩn IFRS và VAS.
- Hỗ trợ lập báo cáo tài chính minh bạch, đáp ứng tiêu chuẩn kiểm toán toàn cầu.
- Nâng cao uy tín và khả năng đáp ứng yêu cầu pháp lý của doanh nghiệp.
Hỗ Trợ Ra Quyết Định Nhanh
- Cung cấp phân tích chuyên sâu và báo cáo tức thời.
- Giúp ban lãnh đạo phản ứng kịp thời trước biến động thị trường.
Vận Hành Liên Tục 24/7
- Thu thập và xử lý dữ liệu kiểm toán không gián đoạn.
- Duy trì tiến độ ngay cả ngoài giờ hành chính.
Các Xu Hướng Trí Tuệ Nhân Tạo (AI) Trong Kiểm Toán Năm 2025
Kiểm Toán Tự Động Hóa Nhờ Trí Tuệ Nhân Tạo (AI)
Nhiều công ty kiểm toán lớn tại Việt Nam và quốc tế đang tích hợp hệ thống trí tuệ nhân tạo (AI) để thay thế khâu nhập liệu và tổng hợp dữ liệu thủ công. Doanh nghiệp lập trình AI để quét và đối chiếu dữ liệu từ nhiều nguồn như hệ thống ERP, hóa đơn điện tử, báo cáo tài chính, sau đó tự động phân loại và chuẩn hóa thông tin trước khi chuyển sang giai đoạn phân tích.
Phát Hiện Gian Lận Tài Chính Bằng Trí Tuệ Nhân Tạo (AI)
Các doanh nghiệp áp dụng mô hình học máy (Machine Learning) được huấn luyện với hàng triệu mẫu dữ liệu giao dịch để nhận diện những biến động bất thường. Hệ thống trí tuệ nhân tạo (AI) sẽ liên tục quét dữ liệu giao dịch theo thời gian thực, đánh dấu những giao dịch đáng ngờ và gửi cảnh báo cho kiểm toán viên điều tra sâu hơn.
Kiểm Toán ESG Với Trí Tuệ Nhân Tạo (AI)
Các công ty niêm yết, đặc biệt trong lĩnh vực sản xuất và tài chính, đang sử dụng trí tuệ nhân tạo (AI) để thu thập dữ liệu từ nhiều nguồn: báo cáo môi trường, dữ liệu tiêu thụ năng lượng, thông tin lao động và quản trị công ty; chuẩn hóa các thông tin này theo tiêu chí ESG quốc tế, giúp doanh nghiệp chuẩn bị báo cáo minh bạch và đầy đủ hơn khi kiểm toán.
Kết Hợp Blockchain Với Trí Tuệ Nhân Tạo (AI)
Một số tập đoàn đa quốc gia triển khai giải pháp kết hợp Blockchain và trí tuệ nhân tạo (AI) để ghi lại toàn bộ giao dịch kiểm toán theo chuỗi khối. Blockchain lưu trữ dữ liệu bất biến, còn AI chịu trách nhiệm phân tích, so sánh và xác minh thông tin từ nhiều nguồn trước khi đưa vào sổ cái kỹ thuật số.
Generative Trí Tuệ Nhân Tạo (AI) Trong Lập Báo Cáo Kiểm Toán
Doanh nghiệp đang sử dụng Generative AI để tạo bản nháp báo cáo kiểm toán dựa trên dữ liệu đã phân tích. Hệ thống này có khả năng tổng hợp số liệu, trích xuất điểm bất thường, và soạn thảo văn bản theo định dạng chuẩn mực kiểm toán quốc tế hoặc Việt Nam, giúp kiểm toán viên có bản nền tảng để chỉnh sửa và hoàn thiện.
Phân Tích Rủi Ro Dự Đoán Bằng Trí Tuệ Nhân Tạo (AI)
Các công ty kiểm toán nội bộ của doanh nghiệp lớn đang triển khai mô hình dự báo rủi ro sử dụng trí tuệ nhân tạo (AI) kết hợp phân tích dữ liệu lớn (Big Data). Hệ thống này thường xuyên cập nhật dữ liệu tài chính, thị trường, và vận hành, sau đó đưa ra dự đoán về những khu vực có khả năng xảy ra gian lận hoặc sai sót cao để lên kế hoạch kiểm toán sớm.
Thách Thức Khi Áp Dụng Trí Tuệ Nhân Tạo (AI) Trong Kiểm Toán
Mặc dù tiềm năng rất lớn, việc triển khai trí tuệ nhân tạo (AI) trong kiểm toán vẫn tồn tại không ít thách thức:
Thiếu Nguồn Dữ Liệu Chất Lượng Cao
- Dữ liệu chưa đầy đủ, không đồng nhất hoặc lưu trữ thủ công.
- Khó huấn luyện hệ thống AI để phân tích chính xác.
Khoảng Trống Kỹ Năng Và Tư Duy Số
- Nhân sự kiểm toán chưa quen làm việc với công cụ AI.
- Hạn chế trong đọc hiểu và khai thác phân tích dữ liệu.
Chi Phí Đầu Tư Và Triển Khai Cao
- Ngân sách cho phần mềm, hạ tầng và đào tạo khá lớn.
- Doanh nghiệp nhỏ thường e ngại khi áp dụng.
Rủi Ro Đạo Đức Và Kiểm Soát Nội Dung
- Thuật toán sai lệch có thể dẫn đến kết quả không chính xác.
- Nguy cơ phát sinh vấn đề pháp lý nếu thiếu giám sát.
Khó Khăn Trong Tích Hợp Hệ Thống
- AI cần kết nối với nhiều phần mềm và quy trình hiện có.
- Dễ phát sinh lỗi hoặc xung đột dữ liệu khi đồng bộ.
Câu Hỏi Thường Gặp Về Trí Tuệ Nhân Tạo (AI) Trong Kiểm Toán
Trí tuệ nhân tạo (AI) có thay thế hoàn toàn kiểm toán viên không?
→ Không. Công nghệ này chỉ hỗ trợ , con người vẫn là yếu tố quyết định.
Doanh nghiệp nhỏ có thể áp dụng trí tuệ nhân tạo (AI) trong kiểm toán không?
→ Có. Hiện có các giải pháp trí tuệ nhân tạo (AI) trên nền tảng đám mây chi phí thấp, phù hợp với SMEs.
Chi phí triển khai trí tuệ nhân tạo (AI) trong kiểm toán là bao nhiêu?
→ Phụ thuộc vào quy mô và phạm vi ứng dụng, dao động từ vài chục triệu đến hàng tỷ đồng.
Trí tuệ nhân tạo (AI) có đảm bảo tuân thủ luật kiểm toán Việt Nam không?
→ Có, nếu được thiết lập theo chuẩn mực kiểm toán Việt Nam (VAS) và chuẩn quốc tế (ISA).
Kết Luận
Năm 2025 mở ra kỷ nguyên mới của trí tuệ nhân tạo (AI) kiểm toán. Doanh nghiệp sớm áp dụng sẽ tối ưu chi phí, nâng cao hiệu suất và tăng sức cạnh tranh trên thị trường.
📞 Liên hệ ASCO qua hotline 02437 930 960 để nhận báo giá trong vòng 24h và tư vấn miễn phí từ đội ngũ chuyên gia giàu kinh nghiệm.
Mời bạn đọc: Thẩm Định Giá Là Gì? Top 5+ Dịch Vụ Thẩm Định Giá Phổ Biến Hiện Nay
